«جامعه‌شناسی شناخت» شاخۀ جدیدی از دانش جامعه‌شناسی است که در صد و پنجاه سال اخیر، نخست در فرانسه و آلمان و سپس در سایر کشورها در آثار اندیشمندان بزرگی همچون «یروزالم»، «دورکهایم»، «شئلر» و «مانهایم» مطرح شده و مورد توجه قرار گرفته است، اما این بدان معنی نیست که پیش از اینها رابطۀ میان جامعه و اندیشۀ انسان‌ها از دید اندیشمندان و فیلسوفان مغفول مانده است.
مرحوم منوچهر آشتیانی معرف علم نوپای جامعه‌شناسی شناخت در ایران بوده و چندین اثر در این زمینه از او منتشر شده است. وی در آخرین اثر خود یعنی «درآمدی بر تاریخ جامعه‌شناسی شناخت»، سیر تأمل بر رابطۀ دیالکتیکی میان «هستی و فکر» را از نخستین آغازه‌های تاریخ تفکر بشری از یونان و ایران باستان تا فلسفۀ مدرن دنبال کرده و این رابطه را در اندیشۀ متفکران معاصر از «بیکن»، «دکارت» و «کُنت» تا «مارکس»، «هگل»، «شئلر» و «دورکهایم» و سایرین پی گرفته است.
فهرست این اثر عبارت است از:
پیشگفتار
چیستی جامعه‌شناسی شناخت
جامعه‌شناسی شناخت و تاریخ اندیشه
جامعه شناسی شناخت در آرای اندیشمندان
دورکهایم و جامعه شناسی شناخت
جامعه‌شناسی شناخت در دوران جدید
بحشهای توضیحی و انتقادی
مؤخره
یادداشت‌ها
نمایه اشخاص
نمایه اصطلاحات
نویسنده در پیشگفتار این اثر می‌آورد: نگارنده از سال ۱۳۵۴، که نخستین اثر خود را ذیل عنوان جامعه شناسی معرفتی، در دانشگاه ملی سابق (شهید بهشتی کنونی) انتشار داده ام، و این اثر سال‌ها در چند دانشگاه تهران موضوع تدریس قرار گرفت، تا به امروز آثار دیگری درباره جامعه شناسی شناخت ماکس شئلر، جامعه شناسی شناخت کارل مانهایم، مارکس و جامعه شناسی شناخت، ماکس وبر و جامعه شناسی شناخت نگاشته ام. غیر از این آثار اصلی مقالات و مطالب مختلفی راجع به جامعه شناسی شناخت نگاشته و منتشر ساخته ام تا این دانش را در حد امکان به خوانندگان ایرانی هموطن خود معرفی نمایم.
حال تحت عنوان درآمدی به تاریخ جامعه شناسی شناخت، اثر حاضر را تقدیم خوانندگان آن می سازم. این درآمد تنها شبحی از اطلاعات نگارنده درباره این بخش از دانش جامعه شناسی را نشان می‌دهد و نگارنده در این درآمد حتی استفاده مستقیمی از آثار اصلی خود ننموده است. مع الوصف نگارنده امیدوار است در این درآمد توانسته باشد علاقه مندان به این جامعه شناسی را با چند و چون این دانش تا حدی آشنا و علاقه مند سازد.
کتاب «درآمدی بر تاریخ جامعه‌شناسی شناخت» به قلم «منوچهر آشتیانی» در ۲۷۴ صفحه در تیراژ ۵۰۰ نسخه از سوی نشر پگاه روزگار نو به بهای ۴۹ هزار تومان در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
یادآور می‌شود، منوچهر آشتیانی، جامعه‌شناس و مترجم، پس از یک دوره بیماری طولانی، ۸ مهرماه جاری در سن ۹۰ سالگی درگذشت.
