روایات معصومان که برخی هم در تفسیر آیات قرآن است، برای فراغت جایگاه ارزشمندی تصویر کرده و بر اهمیت استفاده درست از آن تأکید کرده‌اند. فراغت می‌تواند زمینه‌ساز رسیدن به آخرت مطلوب و سعادتمند با انجام کارهای خیر در این زمان باشد. امیرالمؤمنین علی در تفسیر «وَ لا تَنْسَ نَصِیبَکَ مِنَ الدُّنْیا» یادآور شده است که بنده خدا باید از فراغت خود برای آخرت استفاده کند؛ همچنین فرمودند: مردان عمل در روزگار مهلت خود قبل از گریبانگیرشدن اجل دست به کار شوند و در ایام آسودگی و فراغت قبل از آنکه سرشان شلوغ شود، دست به عمل بزنند.
بر همین اساس وقتی امام علی از فرزندش امام حسن پرسید: دوراندیشی چیست، فرمود: دوراندیشی آن است که منتظر دست‌دادن فرصت (و اوقات فراغت) باشی و به محض دستیابی، به سوی هر کار [خیری] که برایت ممکن شد، بشتابی. امام باقر نیز توصیه کرده‌اند از فرصت فراغت توشه برگیر، قبل از آنکه از اراده و تصمیم ناتوان شوی و مرگ مانع از رسیدنت به آنچه می‌خواهی شود.
اوقات فراغت می‌تواند زمینه‌ساز تفکر و اندیشه باشد. رسول خاتم فرمود: فراغت زمینه‌ساز تفکر است. حضرت در تکمیل سخن، اساس فراغت و عامل اصلی دستیابی به این فرصت را زهد ورزیدن بیان کرده‌اند.
رهنمود حضرت نشان می‌دهد اگر انسان زیاد مشغول دنیا شود و به آن دل ببندد، فرصت فکرکردن را که بالاترین عبادت است، از دست خواهد داد؛ پس باید قدر این نعمت را دانست و با اشتغالات زیاد دنیایی خود را محروم نکرد. انسان اگر فرصت فکرکردن نداشته باشد، از اهداف خلقت خود غافل خواهد شد؛ به همین دلیل حضرت فاطمه زهرا3 فرمود: خداوندا، برای دستیابی به آنچه مرا برایش خلق فرمودی، فراغتی اعطا کن.
امام زین‌العابدین نیز از خدای متعال می‌خواهد با توسعه‌ای که خود خدا در زندگی او می‌دهد، لذت فراغت را برای صرف در چیزی که او دوست دارد، به ایشان بچشاند.
افزون بر تفکر در اهداف خلقت، فرصت و فراغت می‌تواند به انسان کمک کند اعمال و رفتار خود را وارسی کند تا در صورت وجود مشکل آن را جبران کند. امام علی می‌فرمایند: چقدر نیکوست که انسان در وقتی از اوقات[شبانه‌روز]، خود را از همه اشتغالات خالی کند و به محاسبه نفس خویش و اعمال نیک و بدی که در شب و روز انجام داده است، بپردازد.
بر همین اساس امام صادق فرمود: وای بر مسلمانی که برای رسیدگی به امر دین خویش و پرسش‌های آن[دست‌کم] در روز جمعه خود را از [کارهای دیگر] فارغ نسازد.
بررشی از کتاب اوقات فراغت براساس آموزه های قرآن و اهل بیت(ع) – از مجموعه کتابهای سبک زندگی
