الگوهاى صورت‏بندى در نظريه‏ هاى رشد اخلاقى

0
115

در تبيين فرايند رشد و تحول اخلاقى، نظريه ‏هاى متعددى از سوى صاحب‏نظران ارائه شده است. ممكن است از نگاه يك ناظر ناآشنا اين نظريات پراكنده و بى‏سامان به نظر برسد، اما مجموعه نسبتا بزرگ نظريه‏ هاى روان‏شناختى، جامعه ‏شناختى و زيست ـ روان‏شناختى در زمينه تحول اخلاقى را مى‏توان در چند دسته طبقه ‏بندى كرد. براى دسته ‏بندى، تبيين مناسبات و وجوه تمايز (صورت‏بندى) اين نظريه ‏ها، بر اساس ملاك‏هاى تقسيم مختلف، طرح‏هاى متفاوتى ارائه شده است كه به اختصار به اين الگوها مى‏پردازيم. بدين‏ منظور سه صورت‏بندى قابل توجه را عيناً از سه منبع مختلف (بدون ذكر مآخذ نقل قول ‏هاى وارد در آنها) در اينجا گزارش مى‏كنيم تا زمينه نگاه انتقادى به سليقه علمى و تشخيص ويراستاران كتاب راهنماى حاضر فراهم گردد و مشخص شود كه از منظرهاى مختلفى مى‏توان اين نظريه‏ها را روايت كرد. مزيّت نسبى هر يك از اين روايت‏ها، ما را در آشنايى مؤثرتر با كاستى ‏هاى اين نظريات و اقدامات علمى لازم مدد مى‏رساند.

 

بررشی از کتاب رشد اخلاقی