دانشگاه : حوزه علمیه خراسان
چینش هستی و نظام دقیق آفرینش به گونه ای چینش یافته است کهنوع بشر به عنوان یک فرد و به تنهایی برای قرارگرفتن در مسیر سعادت و کمال خود به یک همراه، راهنما نیازمند است. گاه این راهنما هم ردیف و هم رتبه ی او بوده و گاه نه، حالتی فرا زمینی و ملکوتی به خود گرفته که از جانب پروردگار این جهان او را برای رسیدن به این کمال او را به نحو احسنت و شایسته راهنمایی کنند. در این نوع از مخلوقات(انسان) دو جنس مخالف(زن و مرد) به گونه ای طراحی و برنامه ریزی شده اند که به صورت غریزی و فطری میل و کشش به سوی یکدیگر دارند و با در کنار هم قرارگرفتن این دو جنس فرآیند ازدواج را شاهد هستیم که بسیاری از مشکلات و عقب افتادگی های فردی این نوع از مخلوقات به صورت ناخودآگاه برطرف می شود. بنابراین با توجه به این فرآیند و تحول در جایگاه ها و مسئولیت ها که از حالت فردی و انزوایی به صورت گروهی و جمعی درمی آید و با توجه به عدم آگاهی کافی افراد نسبت به جایگاه تازه خود که گاه به عنوان همسر در مقابل زن و بالعکس تعریف شده است، لازم و ضروری است که با نگاهی موشکافانه و دقیق و بدون هیچ گونه حساسیت و تعصب خاصی، در صدد شناخت صحیح و مناسب در مورد وظایف و مسئولیت ها و جایگاه هریک از زن و شوهر برآییم. در این تحقیق سعی شده است، به صورت جامع و مناسب در سه فصل مجزا و در دو حیطه ای در ظاهر جداگانه اما مرتبط با یکدیگر، این وظایف و مسئولیت ها تعریف و تبیین و معرفی گردد. در ابتدای تحقیق که کلیات طرح را تشکیل می دهد، با یک نگاه کلی و اجمالی، فضای اصلی و دورنمای کلی کار معرفی شده و با تعریف کلیدواژه هایی هم چون زن و مرد و رابطه و خانواده، مطرح شده و سپس ضرورت و اهداف تحقیق پرداخته شده است. در فصل اول به دیدگاه اسلام نسبت به خانواده اشاره شده است که شامل معیارها و شرایط انتخاب همسر، ویژگی های همسر و … می باشد. فصل دوم که وظایف حقوقی زن و شوهر در زیر مجموعه هایی مانند؛ ریاست مرد، اطاعت همسر، وظایف اقتصادی مرد در مقابل همسر، تمکین زن در برابر مرد و امانت داری او به عنوان سه مشخصه و وظیفه ی اصلی زوجین معرفی شده است. در فصل سوم، وظایف اخلاقی همسران، که به صورت متقابل می باشد اشاره شده که از جمله ی آن ها می توان به محبت، احترام، تأمین آرامش و امنیت و … اشاره کرد. در فصل چهارم که به صورت مجزا و جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است، فرآیند تربیت فرزند است. این مهم در زیر شاخه های اخلاقی و حقوقی آورده نشده است و علت بررسی جداگانه این مقوله نسبت به مباحث قبلی، وظایف زوجین در مقابل یکدیگر؛ چه از نظر اخلاقی و چه از دیدگاه حقوقی مورد بررسی قرار گرفت. اما به این دلیل که موضوع تربیت فرزند به عنوان یک وظیفه متقابل به صورت شخصی و تکلیفی الهی نیست و این مسئولیت در مقابل فردی دیگر معنا پیدا می کند به این صورت که تا فرزندی نباشد، این وظیفه در محیط خانواده، تعریف نشده باقی می ماند و بررسی این مسئله به عنوان یک حق و تکلیف در مقابل دیگر اعضای خانواده، مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان با وجود تمام تلاش ها و زحمت هایی که برای تدوین این رساله نویسنده متحمل شده است. اما صادقانه به این نکته اذعان می کنیم که به صورت قطع و یقیین کمبودها و نواقصی در این کار به چشم می خورد که با امید به لطف الهی و نظر دقیق و نکته بین شما خوانندگان عزیز، امیدواریم با پیشنهادهای سازنده خود، گامی کوچک در این مسیر بزرگ همراه با ما برداشته باشیم.
