زینب امیدیان
وحدت ملی یکی از شاخصه‌های اقتدار و امنیت ملی به شمار می‌رود؛ ازاین‌رو دولت‌ها در هر کشوری سعی بر آن دارند وحدت ملی را افزایش دهند تا در پرتو آن بتوانند ضمن خنثاکردن تهدیدها، ارزش‌های حیاتی خود را حفظ کنند و اهداف وحدت ملی را تحقق بخشند. پرسش اصلی این است که تاریخ به عنوان پدیدهای معنوی و هویت‌ساز، چه نقشی در وحدت ملی دارد و آگاهی تاریخی چه تأثیری در افزایش یا کاهش وحدت ملی دارد؟ در این پژوهش تلاش شده بر اساس روش توصیفی – تحلیلی و بررسی متون تاریخی و نظریه‌های موجود، ضمن تشریح مقوله‌های معنویت و تاریخ و وحدت ملی، رابطۀ بین آنها تببین شود. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد بنیاد وحدت یک ملت را سرنوشت واحد و سرگذشت مشترک آنان در فضایی معنوی می‌سازد. تأکید بر معنویت راهی به سوی وحدت ملی است و پدیده‌های معنوی چون دیانت، انسانیت، ادبیات، تاریخ و مانند آن، مستحکم‌کنندۀ وحدت ملی است. تاریخ نیز در این راستا به دلیل یافتن بعد معنوی بسیار قوی، سهمی اساسی، هم در تعالی معنوی یک ملت و هم در توسعه و تعمیق وحدت میان آنها دارد. هویت ملی یکی از اساسی‌ترین عناصر و پیش‌شرط‌های ضروری دستیابی به وحدت و همبستگی ملی است و تاریخ مهم‌ترین عنصر هویت‌ساز است. ازاین‌رو سودمندی تاریخ در تحکیم وحدت ملی انکارناپذیر است. ایرانیان از نظر برخورداری از سیری مستمر و مشخص از تاریخ، موقعیت کم‌نظیری دارند. چندهزار سال تاریخ و تمدن و این میراث مشترک برای ایرانیان افزون بر جایگاه والا، سرمایه‌ای بی‌نظیر را برای گام‌برداشتن به سوی آینده‌ای درخشان پدید آورده که همۀ ملت‌ها در دنیای کنونی از آن برخوردار نیستند.
